Prof. Dr. Bilgehan Yılmaz, Bakü’de Uluslararası Kongrede Türk Halı Motiflerini Anlattı
Prof. Dr. Bilgehan Yılmaz, Bakü’de düzenlenen 16. Uluslararası Kültür ve Medeniyet Kongresi’nde Türk halı motiflerinin gösterge bilimsel anlamlarını ve modern mimariye uyarlanma potansiyelini anlattı.
Konya Teknik Üniversitesi (KTÜN) Mimarlık ve Tasarım Fakültesi Mimarlık Bölümü öğretim üyesi Prof. Dr. Bilgehan Yılmaz, Azerbaycan’ın başkenti Bakü’de düzenlenen 16. Uluslararası Kültür ve Medeniyet Kongresine davetli konuşmacı olarak katıldı. Bu yıl “Türk Dünyasının Mimari Mirası” temasıyla gerçekleştirilen kongrede Yılmaz, “Türk Halı Motiflerinin Sanatsal Yorumu Bağlamında İleri Dönüşüm Yöntemiyle Evrensel Bir Dil Arayışı” başlıklı çalışmasını sundu.
Motiflerin Anlam Katmanları ve Kültürel Yansıması
Prof. Dr. Yılmaz, konuşmasında Türk halı ve kilim motiflerinin geçmişten geleceğe uzanan yolculuğunu gösterge bilimsel bir bakış açısıyla ele aldı. Türk motiflerinin yalnızca süsleme unsuru değil, aynı zamanda Türk kültürünün en öz, en derin felsefesini taşıyan işaretler olduğuna dikkat çekti.
Kare ve daire gibi temel geometrilerden türeyen halı motiflerinin kökeninde kozmoloji ve evren tasavvurunun bulunduğunu belirten Yılmaz, bu desenlerin Türk kimliğinin sembolik kodlarını içerdiğini ifade etti. Bu nedenle, geleceğin mimarisine motiflerin uyarlanabilmesi için öncelikle öz anlamlarının doğru kavranması gerektiğini vurguladı.
Türk Kadınının Medeniyet İnşasındaki Rolü
Çalışmasında Türk kadınının halı ve kilim dokuma geleneğindeki rolünü de ön plana çıkaran Yılmaz, bu sanatın yalnızca bir el emeği değil, aynı zamanda kültür ve medeniyet inşasının temel taşı olduğunu belirtti. Motifleri işleyen kadınların, Türk toplumunun tarih boyunca ortak hafızasını ve kültürel kimliğini nesiller boyu aktardığını dile getirdi.
Umberto Eco’dan Göstergebilimsel Analiz
Yılmaz, halı motiflerini Umberto Eco’nun göstergebilim felsefesi ışığında inceledi. Motiflerin sembolik, ideolojik ve gösterge anlamlarını çözümleyerek her desenin taşıdığı kültürel kodları bilimsel yöntemlerle ortaya koydu. Bu analiz, halıların sadece dekoratif değil, aynı zamanda ideolojik ve felsefi bir dile sahip olduğunu gösterdi.
İleri Dönüşüm ve Evrensel Bir Dil Arayışı
Sunumunun uygulamalı kısmında Yılmaz, ileri dönüşüm (upcycling) yöntemi ile atık malzemelerden evrensel bir halı sembolizması üretti. Bu çalışmada ortaya çıkan halı tablosunun, mimarlığın soyut anlamları somutlaştırmadaki yaratıcı rolünü görünür kıldığını ifade etti. İleri dönüşüm felsefesinin, sürdürülebilirlik ile kültürel mirasın korunması arasında yeni bir köprü kurduğunu vurguladı.
Evrensel Kültür Diline Katkı
Prof. Dr. Bilgehan Yılmaz, konuşmasının sonunda Türk halı motiflerinin sanatsal yorumunun, yalnızca geçmişin mirasını değil, aynı zamanda geleceğin mimarisini de şekillendirebilecek evrensel bir kültür diline katkı sunabileceğini belirtti.
Kültürel Mirasın Geleceğe Taşınması
Prof. Dr. Bilgehan Yılmaz, Türk halı motiflerinin yalnızca bir geçmiş hatırlatıcısı değil, aynı zamanda gelecek kuşaklara aktarılacak güçlü bir kültürel miras olduğuna dikkat çekerek sözlerini tamamladı. Yılmaz’a göre bu motifler, modern mimaride evrensel bir dilin kurulmasına ilham verecek potansiyele sahip.
Haber: Alaaddin Aladağ
Fotoğraf: Bilgehan Yılmaz
